Kollajen Doku
Kolajen Doku; bağ dokusu liflerinin yapısını oluşturan, hücreler aralarındaki boşlukları dolduran ve esnek yapılı ana proteinlerdir. Yaşın ilerlemesiyle elastikiyeti azalır. Özellikle yara iyileşmesinde önemli rol oynar.
Kolajen Doku Hastalıkları
Konnektif doku hastalıkları klinik spektrumu oldukça geniş, etyolojisi bilinmeyen, çeşitli organ ve dokulardaki bağ dokusunda görülen bir grup hastalıktır.
Sellüler komponentlere karşı antikorlar gelişir.
Lupus Eritematozus
Deriyi ve tüm iç organları tutabilen, en sık 20-40 yaşlarda, kadınlarda 3-6 kat daha sık görülen ve etiyolojisi tam olarak bilinmeyen bir hastalıktır.
Akut kutanöz lupus eritematozusta klasik ‘'Kelebek rash veya Malar rash' şeklinde görülür. Spektrumun %30-50'sini meydana getirir. Tipik olarak rastlanan şekli malar ve nazal bölgede yerleşen, parlak kırmızı, keskin sınırlı, yüzeyel veya deriden hafif kabarık plak halindedir.
Yüz, alın ve boyun V bölgesini tutulabilir. Yüzde yaygın şekilde ödem eşlik edebilir. Tırnak çevresinde eritem ve telenjiektaziler gözlenebilir. Postinflamatuar hipo-hiperpigmentasyon olabilir. Kronik kutanöz lupus eritematozusta lezyonlar daha çok burun, yanaklar, saçlı deri, alın, kulaklar, boyun V bölgesi, kolların ekstansörleri ile yüzde yerleşir. ‘'çivi belirtisi, kedi dili veya halı benzeri uzantılar' lezyon üzerindeki krut kaldırıldığında krutun altında gözlenebilir.
Tedavide tüm lupus eritematozuslu hastalar güneşten korunmalı ve yüksek koruma faktörlü güneşten koruyucuları.
Her gün kullanmalı ve bu konuda hastalar mutlaka eğitilmelidir. En etkili lokal tedavi lezyon içine kortikosteroid enjeksiyonudur.
Dermatomyozit
Çizgili kasları etkileyen, inflamatuar idiopatik myopatidir. İç organ tutulumu ve kronik kutanöz deri bulguları ile karakterize olan otoimmün bir hastalıktır. Kadınlarda iki kat daha sıktır. 40-60 yaş aralığında görülür. Deri bulguları olmaksızın sadece kas tutulumu polimyozit olarak adlandırılır. Tipik deri belirtilerinin olmasına rağmen kas tutulumunun olmamasına da Amyopatik dermatomyozit denir. Tanı için hastalarda kas biopsisi, deri biopsisi, EMG ve kas enzimleri istenmelidir.
Hastalar UV ışığından uzak durmalıdır. Yeterli dinlenme ve protein içeren diyet alımı kas tutulumunun düzelmesi açısından önem taşır. Kortikosteroidler sistemik tedavide ilk basamaktır. Tedavi ile hastaların %50'sinden fazlasında prognoz ve yaşam kalitesinde iyileşme görülür. Erken başlanması prognozu olumlu etkiler.
Skleroderma
Etyolojisi tam olarak bilinmeyen mikrovasküler sistem ve konnektif dokuyu etkileyen kronik bir hastalıktır. Sıklıkla 20-50 yaş ve bayanlarda sıktır. Lineer lezyonlar çocuklarda daha sıktır. Tanı klinik ve histopatolojik inceleme ile konulur.
Sklerodermanın tedavisi oldukça zordur. Kullanılan ajanlar üç başlık altında incelenebilir. - Vazodilatatör ilaçlar: Vazospazmı azaltmak ve periferal dolaşımı düzeltmek için kullanılır.
- İmmünsüpresif ilaçlar: MTX, siklosporin, siklofosfamid
- Antifibrotik ajanlar: D-Penisilamin Kolşisin, fototerapi
Hastalar 3-6 ayda bir hastalık aktivitesi ve progresyonu yönünden takip edilmelidir.
Kolajen Doku hastalıkları tedavi edilmediği taktirde ciddi sonuçları olan ve hatta ölümle sonuçlanacak önemli sağlık sorunlarıdır.
20.01.2024 18:22:33
Kollajen Doku ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|