Doku kanseri nedir ve nasıl oluşur?

Doku kanseri, genellikle vücuttaki destek dokularını oluşturan hücrelerde başlayan bir kanser türüdür. Bu terim, tıp dilinde "sarkom" olarak adlandırılan kanserleri kapsar. Sarkomlar, kemik, kas, yağ, kıkırdak, kan damarları veya bağ dokuları gibi yumuşak dokulardan kaynaklanır. Doku kanserleri, daha yaygın görülen kanser türleri olan karsinomlardan (epitel dokudan kaynaklanan kanserler) farklıdır ve tüm kanserlerin yaklaşık %1'ini oluşturur. Bu kanserler her yaşta ortaya çıkabilse de, çocuklarda ve genç yetişkinlerde daha sık görülme eğilimindedir. Belirtiler, tümörün yerine bağlı olarak değişir; örneğin, şişlik, ağrı veya hareket kısıtlılığı gibi semptomlara neden olabilir.

Doku kanserinin oluşumu, diğer kanser türlerine benzer şekilde, hücrelerin kontrolsüz büyümesi ve çoğalması sonucu meydana gelir. Bu süreç genellikle aşağıdaki adımlarla açıklanabilir:

• Genetik Mutasyonlar: Hücrelerin DNA'sında meydana gelen değişiklikler (mutasyonlar), hücre büyümesini ve bölünmesini düzenleyen genleri etkiler. Bu mutasyonlar kalıtsal olabilir veya çevresel faktörlerden (radyasyon, kimyasallar) kaynaklanabilir.
• Kontrolsüz Hücre Çoğalması: Mutasyonlar, hücrelerin normal ömürlerini tamamlayıp ölmesi gereken yerde sürekli bölünmesine ve çoğalmasına neden olur. Bu, bir tümör oluşumuna yol açar.
• İyi Huylu veya Kötü Huylu Tümörler: Oluşan tümör iyi huylu (benign) ise yayılmaz, ancak kötü huylu (malign) ise çevre dokulara veya vücudun diğer bölgelerine yayılabilir (metastaz yapabilir). Doku kanserleri genellikle kötü huyludur.
• Risk Faktörleri: Bazı faktörler doku kanseri riskini artırabilir, örneğin yüksek doz radyasyona maruz kalma, genetik sendromlar (Li-Fraumeni sendromu gibi), veya belirli kimyasallarla temas. Ancak birçok vakada kesin neden bilinmemektedir.

Doku kanserlerinin erken teşhisi ve tedavisi önemlidir; tedavi seçenekleri arasında cerrahi, radyoterapi ve kemoterapi bulunur. Eğer şüpheli belirtiler varsa, bir sağlık uzmanına başvurmak hayati önem taşır.