Kalsifiye doku ne anlama geliyor ve nasıl oluşur?

Kalsifiye doku, vücudun çeşitli bölgelerinde anormal kalsiyum birikimi sonucu oluşan sertleşmiş dokuları ifade eder. Normalde kalsiyum, kemik ve dişlerde bulunan ve onların güçlü yapısını sağlayan bir mineraldir. Ancak, yumuşak dokularda (örneğin damarlar, kaslar, eklemler veya organlar) kalsiyum birikmesi durumunda bu dokular sertleşir ve işlevlerini yerine getiremez hale gelebilir. Bu durum, genellikle bir sağlık sorununun işareti olarak kabul edilir.

Kalsifiye doku oluşumu, genellikle aşağıdaki süreçlerle ilişkilidir:

• Hücresel Hasar veya İltihap: Dokularda meydana gelen hasar, enfeksiyon veya kronik iltihap (örneğin arterit veya tüberküloz), kalsiyum birikimini tetikleyebilir. Vücut, bu bölgelerde onarım mekanizması olarak kalsiyum tuzlarını biriktirebilir.
• Metabolik Bozukluklar: Kanda yüksek kalsiyum seviyeleri (hiperkalsemi) veya böbrek hastalıkları gibi durumlar, kalsiyumun dokularda birikmesine yol açabilir. Örneğin, böbrek yetmezliği olan hastalarda sıklıkla damar kalsifikasyonu görülür.
• Yaşlanma ve Yıpranma: İlerleyen yaşla birlikte, eklemlerde veya damarlarda doğal yıpranma sonucu kalsifikasyon oluşabilir. Özellikle ateroskleroz (damar sertleşmesi) sırasında damar duvarlarında kalsiyum plakları birikir.
• Travma veya Cerrahi Müdahaleler: Yaralanma veya ameliyat sonrası iyileşen dokularda bazen kalsifikasyon gelişebilir.
• Genetik Faktörler: Nadir görülen bazı genetik hastalıklar (örneğin, pseudoksantoma elastikum), dokularda erken kalsifikasyona neden olabilir.

Kalsifiye doku, vücudun farklı bölgelerinde ortaya çıkabilir:

• Damar Kalsifikasyonu: Atardamarlarda kalsiyum birikimi, kalp krizi veya inme riskini artırır.
• Eklem Kalsifikasyonu: Osteoartrit gibi durumlarda eklem çevresinde kireçlenme oluşabilir.
• Böbrek Taşları: İdrar yollarında kalsiyum birikimi, böbrek taşlarına yol açar.
• Memede Kalsifikasyon: Mamografilerde sıklıkla tespit edilen küçük kalsiyum birikimleri, bazen kanser belirtisi olabilir.

Kalsifiye doku, genellikle röntgen, bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MRI) gibi görüntüleme yöntemleriyle tespit edilir. Tedavi, altta yatan nedene bağlıdır ve ilaçlar, yaşam tarzı değişiklikleri veya cerrahi müdahaleleri içerebilir. Önleme amacıyla, dengeli beslenme, düzenli egzersiz ve sigaradan kaçınma gibi sağlıklı alışkanlıklar önerilir.